συνήθεια

η, ΝΜΑ, και μτγν. τ. συνηθία Α [συνήθης]

1. έξη, ιδίως φυσική διάθεση τού σώματος, που οφείλεται στη συνεχή επανάληψη μιας άσκησης ή μιας πράξης (α. «το πολύ περπάτημα μού έχει γίνει συνήθεια και δεν κουράζομαι πια» β. «μέγα ἡ συνήθεια καὶ φύσις ἔχει δύναμιν», Ιωάνν. Χρυσ.)

2. τρόπος ζωής ή συμπεριφορά που επαναλαμβάνεται ομοιότυπα (α. «τό 'χω συνήθεια να κοιμάμαι λίγο το μεσημέρι» β. «κατὰ συνήθειαν τοῡ προτέρου βίου», Πλάτ.)

3. (κατ' επέκτ.) έθος, έθιμο («είναι συνήθεια στον τόπο μας να γίνεται γλέντι πριν την τελετή τού γάμου»)

νεοελλ.

1. (νομ.) άτυπος, κατ' έθος κανόνας συμπεριφοράς σε ορισμένο κύκλο βιοτικών σχέσεων

2. (ψυχολ.) κάθε τακτικά επαναλαμβανόμενη συμπεριφορά που απαιτεί ελάχιστη ή και καθόλου σκέψη και είναι περισσότερο αποτέλεσμα μάθησης παρά έμφυτη

3. στον πληθ. οι συνήθειες

(κοινων.) κανόνες ή τρόποι συμπεριφοράς που θεωρείται ότι εκφράζουν τον κοινωνικά παραδεκτό τρόπο ενέργειας, χωρίς όμως να έχουν αναγκαστικό χαρακτήρα και χωρίς να συνοδεύονται από ένα σύστημα κυρώσεων ή τυπικού ελέγχου

μσν.

1. στρατιωτικός μισθός

2. μισθός δικαστών ή γραφέων

3. αγώνες που τελούνταν σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο

4. είδος φορολογίας

5. στον πληθ. αἱ συνήθειαι

τα έμμηνα τών γυναικών

μσν.-αρχ.

το φιλοδώρημα που συνήθιζαν να δίνουν, τα τυχερά

αρχ.

1. συναναστροφή, φιλική σχέση («αἱ πρὸς ἀλλήλους συνήθειαι», Ισοκρ.)

2. ερωτικό σμίξιμο, συνουσία

3. (για ζώα) ο συναγελασμός

4. (κατ' επέκτ.) η αγέλη

5. (για στρατιώτες) τάγμα, λόχος

6. εξάσκηση ή εφαρμογή («πολλῆς δεῑται ἐμπειρίας και συνηθείας», Πολ.)

7. πείρα

8. (σχετικά με λόγο) α) η συνήθης χρήση τής γλώσσας

β) η κοινή γλώσσα

9. λέσχη, συντεχνία.